Ćwiczenia a starzenie się - wolne rodniki

Czy długotrwałe ćwiczenia, zwłaszcza cardio (czyli długie ćwiczenia z małym obciążeniem, np. bieganie) powodują starzenie i są niezdrowe? Czy powodują powstawanie zbyt wielu wolnych rodników?

Co to są wolne rodniki

Są to cząsteczki zawierające wolny elektron, który nie ma pary, czyli mają "otwarte" jeno połączenie atomowe. Być może w szkole uczyliście się na uproszczonym modelu, w którym atomy to takie kulki które mają po kilka "rączek" - czyli elektronów dzięki którym mogą wiązać się z innymi atomami. Np. tlen ma dwa takie wiązania, a wodór jedno. Cząsteczka wody zatem to H₂O, jedne atom tlenu związany z dwoma wodoru. A wolny rodnik ma takie jedno wiązanie wolne, może to być np. HO· - atom tlenu łączy się z atomem wodoru, a drugie wiązanie tlenu pozostaje puste.

Taka cząsteczka z łatwością łączy się z innymi, na przykład z komórkami waszego ciała, i "kradnie" im elektron. Ale wtedy tej "okradzionej" komórce też brakuje elektronu - i proces może się znowu powtórzyć, i to wiele razy. HO· to typowy wolny rodnik, zauważmy że to atom tlenu w nim zawarty ma wolne wiązanie - to będzie miał oznaczeni w dalszej części artykułu.

Badania naukowe łączą wolne rodniki ze śmiercią, starzeniem się, rakiem, chorobami serca i Alzheimerem. Wolne rodniki powstają w wyniku oddziaływania dymu tytoniowego, zanieczyszczań, promieniowania, promieni UV, pestycydów Bagchi, K. and Puri, S. (1998). Free radicals and antioxidants in health and disease. Eastern Mediterranean Health Journal, 4(2), 350-360 oraz... ruchu i ćwiczeń!

Ćwiczenia produkują wolne rodniki

Ćwiczenia powodują zwiększone wytwarzanie wolnych rodników w naszym ciele. W czasie ćwiczeń dostarczamy do organizmu więcej tlenu. Pamiętasz jak pisałem o wolnych łączeniach atomowych w cząsteczce tlenu? Stąd więcej rodników w trakcie ćwiczeń, choć są też inne przyczyny, np. zwiększone wydzielanie katecholamin, uszkodzenie mięśni powodujące wydzielanie ponadtlenków Cooper, Vollaard, Choueiri, Wilson: Exercise, free radicals and oxidative stress, University of Essex.

Nie takie znowu groźne

Są dość... naturalne!

Nie ma co się jednak za bardzo bać - wolne rodniki to naturalny produkt metabolizmu. Występują w organizmie każdego człowieka, i nie powodują większych szkód - przynajmniej nie szybko, i jeżeli nie ma ich nadmiaru. Organizm radzi sobie z nimi - ma zaawansowany system obronny, który dość efektywnie je eliminuje ACSM Health & Fitness Journal, lipiec/sierpień 2006 - o ile nie jest ich za dużo.

Organizm się przystosowuje

Organizm w wyniku ćwiczeń przystosowuje się do obciążenia i produkuje enzymy, które też radzą sobie z wolnymi rodnikami.

Antyoksydanty (przeciwutleniacze

Warto też wykorzystać moc przeciwutleniaczy - np. witamin C i E oraz beta-karotenu. Te witaminy poradzą sobie z wolnymi rodnikami. Co prawda zdania naukowców na temat skuteczności i działania anyoksydanótw są podzielone, ale zjedzenie marchewki czy jagód wyjdzie nam na zdrowie nawet jeżeli ich działanie przeciwutleniające będzie niewielkie :-)

Ćwiczenia są zdrowe.

Ruch poprawie zdrowie i podobno wydłuża życie.

Tak, ćwiczenia, bieganie itp. są zdrowe. O ile się z nimi nie przesadza - zarówno pod względem długości jak i intensywności. I o ile ktoś nie ma przeciwwskazań do ćwiczeń. Jednak ruch nie jest dobra metodą na odchudzanie.

Oczywiście, jeżeli ktoś ma czas i ochotę biegać wiele kilometrów lub wiele godzin tygodniowo, to prawdopodobnie schudnie - o ile głód wywołany przez ćwiczenia nie nakłoni go do zjedzenia "jak wilk" potrójnej porcji :-)

Jeżeli chcesz dowiedzieć się jak schudnąć bez długotrwałych ćwiczeń - zobacz jak ja schudłem »

Zobacz:

Skuteczny sposób na to by schudnąć skutecznie i wygodnie - bez głodzenia się i liczenia kalorii.

"Zobacz jak wygodnie schudłem 17 kg bez głodzenia się"